Engerlingen of emelten? Zo weet je wat je bestrijdt

Aaaah, je gazon ziet er ineens uit alsof er een leger molshopen overheen is gerold? Grote kans dat je last hebt van engerlingen of emelten. Maar welke van de twee maakt nu eigenlijk je gras kapot? In dit artikel help ik je om dat mysterie op te lossen én leg ik uit hoe je ze natuurlijk kunt aanpakken.

Zo herken je engerlingen en emelten zonder vergrootglas

Je staat daar dan met je schepje in de tuin, je trekt wat gras los en ineens zie je zo’n bleke, kronkelende larve. Maar… is het nou een engerling of een emelt? Hier komt het detectivewerk.

Engerlingen zijn de larven van kevers zoals de rozenkever en junikever. Ze zijn dik, C-vormig en hebben duidelijk pootjes aan de voorkant. Als je er één vindt, lijkt het een beetje alsof iemand een wit garnaaltje in je tuin heeft achtergelaten. Emelten daarentegen zijn de larven van langpootmuggen. Ze zijn langwerpig, grijzig en… eerlijk is eerlijk… een beetje glibberig. Geen pootjes te bekennen.

Het verschil zit dus in vorm én gedrag. Engerlingen vreten wortels kapot, vooral die van gras, waardoor je gazon loskomt als een slecht tapijt. Emelten doen dat ook, maar knabbelen daarnaast ook graag aan jonge plantenstengels. Voor beide types geldt: hoe meer je er vindt, hoe groter de schade. Gelukkig zijn er natuurlijke helpers zoals Aaltjestegenongedierte.nl, waar je aaltjes kunt bestellen die de larven van binnenuit aanpakken. Klinkt luguber, maar voor je tuin is het pure redding.

Wat doet meer schade: engerlingen of emelten?

Oké, je hebt nu dus helder wat je in handen hebt. Maar stel je vindt beide – wie is dan de grootste boosdoener? Hier komt het gevecht der larven.

Engerlingen zijn meestal de ergste. Die knabbelen niet zomaar wat aan een worteltje, nee hoor, ze gaan all-in. Grasmatten die geel worden en loskomen? Check. Planten die omvallen omdat hun wortels weg zijn? Check. Ze kunnen in één seizoen je hele gazon omtoveren tot een bruin maanlandschap. Emelten zijn ook vervelend, maar doen het wat subtieler. Ze eten vooral ’s nachts en je ziet de schade niet direct, totdat jonge plantjes ineens omvallen.

Wat het lastig maakt, is dat engerlingen en emelten vaak tegelijk in je tuin kunnen zitten. En je raadt het al: samen zijn ze nóg vervelender. Daarom is het slim om gericht te engerlingen bestrijden, zodra je ze gespot hebt. Zeker in het voorjaar of het najaar, wanneer ze het actiefst zijn. Zo voorkom je dat het een invasie wordt. Denk aan het op tijd inzetten van natuurlijke vijanden zoals aaltjes, die hun werk doen zonder chemische troep. Je tuin én het milieu worden daar blij van.

De rol van aaltjes: kleine wormpjes, grote helden

Als iemand je vertelt dat wormpjes je gazon gaan redden, zou je ze eerst misschien gek aankijken. Maar aaltjes, ook wel nematoden genoemd, zijn als kleine ninja’s onder de grond. Ze sporen de larven op, dringen ze binnen en maken er op biologische wijze korte metten mee.

Je ziet ze niet, maar ze zijn druk bezig. Het mooie is dat ze helemaal veilig zijn voor mensen, huisdieren en planten. Alleen engerlingen en emelten moeten zich zorgen maken. Het werkt een beetje als een doelgerichte operatie: de aaltjes zoeken de larven op, infecteren ze met bacteriën, en voilà – einde verhaal voor de engerling of emelt.

Belangrijk is wel dat je ze op het juiste moment inzet. Aaltjes houden van vochtige grond en werken het best als de temperatuur boven de 10 graden ligt. Dus lente en vroege herfst zijn top. Je mengt ze gewoon met water en giet ze over je gazon. Even sproeien, en klaar. Binnen een paar weken zie je het verschil: minder kale plekken, gezonder gras en geen rondscharrelende vogels meer die op zoek zijn naar larvensnacks.

Vogels als waarschuwingssysteem (en tuinopruimploeg)

Zie je ineens een kudde kauwen, spreeuwen of zelfs meeuwen je gazon inspecteren alsof het een lopend buffet is? Dan weet je eigenlijk al genoeg. Die vogels komen niet voor je gezelligheid – ze komen larven snacken. En dat betekent: engerlingen of emelten vlak onder het oppervlak.

Vogels zijn dus je onbedoelde alarmsysteem. Ze maken schade zichtbaar voordat jij dat met je blote ogen doet. Het is eigenlijk een signaal om snel actie te ondernemen. Maar let op: vogels graven ook met hun snavels, dus zij kunnen het gras nog verder beschadigen. Tof dat ze meehelpen, maar liever houd je de situatie zélf onder controle.

Wil je de vogels te slim af zijn, dan moet je snel handelen. Inspecteer regelmatig je gazon. Til voorzichtig wat gras op bij verdorde plekken. Zie je larven? Dan weet je dat het tijd is om aaltjes in te zetten. Vergeet ook niet dat goed onderhoud helpt. Een gezond gazon is beter bestand tegen vraat en herstelt sneller. Regelmatig maaien, verticuteren, bemesten en sproeien geeft je gras de beste kans om die larven te overleven – of liever nog, te vermijden.